fbpx
Menu Zamknij

Wpływ odżywiania na rozwój mózgu

Adrianna Sobieraj 0 komentarzy

Przyczyny zaburzeń zachowania i wpływ produktów żywnościowych na zachowanie dzieci

Prezentowany materiał udzieli odpowiedzi:

  • Czy zachowanie dziecka może być uzależnione od jego diety?

  • Jakie są zaburzenia emocjonalne i ich przyczyny?

  • Jaki wpływ na zachowanie mają produkty żywnościowe?

  • Jakie produkty są nie korzystne dla rozwoju dzieci?

  • Jakie składniki mineralne i witaminy należy uzupełnić w diecie dzieci z zaburzeniami zachowania?

Dzieci w toku rozwoju i wychowania uczą się prawidłowych zachowań, akceptowanych społecznie. Aspołeczne zachowania, złość, wrogość i inne zaburzenia emocjonalne często nie są wynikiem złej woli dzieci. Problemy emocjonalne są najczęściej powiązane z ich środowiskiem rodzinnym, dlatego terapia powinna obejmować nie tylko dzieci ale i ich rodziców.

Jakie są zaburzenia emocjonalne i ich przyczyny?

  1. Zahamowanie psychoruchowe – dzieci zahamowane psychoruchowo są lękliwe, mało aktywne i przejawiają trudności w kontaktach z otoczeniem. Zahamowanie powstało u nich wskutek krytyki, ośmieszania, poniżania, kar cielesnych stosowanych przez rodziców. Zwykle takie dzieci nie sprawiają problemów wychowawczych, pozostają „w cieniu”, cierpiąc, izolując się od innych, tłumiąc emocje w sobie. Dzieci zahamowane mogą być nadmiernie skrupulatne, niepewne, małomówne, ciche, posłuszne, zrezygnowane, apatyczne, powolne, przygnębione, z niskim poczuciem własnej wartości, płaczliwe, powściągliwe;
  2. Obojętność uczuciową – dzieci obojętne uczuciowo mają problemy z nawiązaniem kontaktu z rówieśnikami i dorosłymi. Nie potrafią współodczuwać radości i smutków, mają małą ekspresję mimiczną, nie wchodzą w interakcje społeczne z obawy przed odtrąceniem. Dzieci obojętne uczuciowo pochodzą z domów dziecka lub z rodzin, które nie zaspokajały potrzeby przywiązania i miłości. Są smutne, unikają kontaktu wzrokowego, ich kontakty z innymi są bardzo powierzchowne;
  3. nadpobudliwość psychoruchową – nadpobudliwość u dzieci wynika z przewagi procesów pobudzania nad procesami hamowania. Reakcje emocjonalne są gwałtowne, nieadekwatne do okoliczności. Charakterystyczna jest labilność emocjonalna, impulsywność, drażliwość, zaburzenia koncentracji uwagi, łatwa męczliwość i brak cierpliwości. Dzieci nadpobudliwe szybko się dekoncentrują i nudzą wykonywaną czynnością. Najważniejsza jest konsekwencja wychowawcza, spokój, sprecyzowane wymagania i stały rytm dnia;
  4. agresywność – zachowania agresywne są częstsze u chłopców niż dziewczynek i manifestują się najczęściej do drugiego roku życia. Wyróżnia się agresję werbalną (krzyki, wyzwiska, przezwiska, obmawianie, arogancja, skarżenie) i fizyczną (bicie, kopanie, drapanie, gryzienie, wyrywanie włosów).
    Zachowania agresywne powstają wskutek frustracji, ale też naśladowania starszych osób (rodziców, rodzeństwa, kolegów). Agresja instrumentalna służy realizacji jakiegoś celu. Agresja wroga odznacza się zawiścią i jest nastawiona na zadanie bólu drugiej osobie.
U dzieci u których dostrzegamy nadpobudliwość psychoruchową, deficyty uwagi czy impulsywność oraz zaburzenia emocjonalne staramy się zapobiegać w różnoraki sposób: psychoterapią, terapią pedagogiczną, farmakoterapią ale zbyt mało uwagi poświęcamy na dietę i zmianę nawyków żywieniowych. Czasami zachowanie może być spowodowane np. zaburzeniami emocjonalnymi, czasem chorobą, a może wynikać z sposobu odżywiania. Nauczycielom jak i rodzicom znany jest termin wystepowania tzw.” niemożności opanowania dziecka” .Takie zachowanie może wynikać z długotrwałej , niewłaściwej kontroli rodzicielskiej, a wzmacniane może być przez złą dietą. Leczenie objawów za pomocą leków nie jest wówczas właściwe a już na pewno nie jest wystarczające.
Dzieci prawidłowo odżywione lepiej się uczą, rzadziej mają problemy wychowawcze, mają szybsze postępy w rozwoju ruchowymi i integracji wrażeń czuciowych.

W jaki sposób składniki odżywcze mają wpływ na rozwój mózgu?

Neurony, czyli komórki nerwowe, do prawidłowego funkcjonowania potrzebują „dobrego” tłuszczu, kompleksu mikroelementów, m.in. żelaza, jodu i witamin z grupy B. Ogromne znaczenie dla budowy komórek nerwowych i połączeń odpowiadających za przekazywanie bodźców pochodzących m.in. z otoczenia mają tłuszcze zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 i omega-6, które są niezbędne zarówno do rozwoju mózgu, jak i tkanki nerwowej oraz wzroku. Naukowcy, którzy przeprowadzili liczne badania, podkreślają, że mózg rozwija się najbardziej przez pierwsze lata życia dlatego odpowiednia dieta jest istotna na początku życia dziecka.
Właściwie dobrane pokarmy zawierające wszystkie składniki odżywcze mogą w sposób optymalny wspierać procesy poznawcze, motoryczne, czuciowe i metaboliczne dziecka.

Co to znaczy odpowiednia dieta?

Oznacza to zbilansowaną kaloryczność pokarmu, udział białka, kwasów tłuszczowych oraz zawartość mikroelementów i witamin w całodniowym posiłku dziecka.
Alergeny w tym konserwanty występujące w jedzeniu mają ogromny wpływ na układ nerwowy , czego efektem są problemy z zachowaniem, a co za tym idzie emocjami dziecka.

Jakie produkty są niekorzystne dla rozwoju dzieci?

Jaki wpływ na zachowanie mają produkty żywnościowe?

  • Cukier

    Zbyt duże spożycie cukru powoduje u dzieci wydzielanie się hormonów stresu, czyli kortyzolu i adrenaliny. Cukier czy syrop glukozowo- fruktozowy, który jest jego gorszą odmianą występuje niemalże wszędzie, nawet w wędlinach.
    Poza nadmiarem cukru przyczyną nadaktywności dzieci mogą być również niedobory, głównie żelaza i cynku. Te możemy uzupełniać zaopatrując dietę dzieci w produkty nieprzetworzone, takie jak nierafinowane zboża, orzechy czy nasiona strączkowe.

  • Syntetyczne kolory i benzoesan sodu

    Też mogą nasilić nadpobudliwość, brak koncentracji uwagi oraz impulsywność u dzieci. Badania dowodzą , że można uzyskać „poprawę w zachowaniu dzieci”, gdy zastosuje się dietę bez zawartości tych sztucznych barwników oraz salicylanów. Dodatki te przeważnie występują w niskich jakościowo produktach spożywczych. Niestety bardzo często dodawane są do żywności przeznaczonej dla dzieci.
    Zatem ci, którzy dokładnie obserwują dzieci, nauczyciele, dietetycy, rodzice są w stanie dostrzec zmiany zachowania na skutek właściwej i nagłej modyfikacji diety.
    Sztucznie barwione, słodzone produkty i napoje w tym też płatki śniadaniowe wywołują u dzieci jedynie choroby(drozdzakowe zapalenia jelit) i problemy w nauce!

Jakie składniki mineralne i witaminy należy uzupełnić w diecie dzieci aby uniknąć zaburzeń zachowania?

  • Magnez

    Badania wykazały, że poprawia koncentrację i wycisza, zmniejsza nadwrażliwość układu nerwowego Suplementacja preparatem magnezu z witaminą B6 skutkuje obniżeniem nadpobudliwości i agresji oraz poprawą koncentracji u dzieci.

  • Cynk

    niedobór cynku może wpływać na funkcje poznawcze u dzieci, zmniejszając aktywność dziecka, zaburzając pamięć i zdolność uczenia się oraz sprzyjając zachowaniom emocjonalnym. Są dowody na to, że suplementacja cynku u dzieci z ADHD miała korzystny wpływ na ich zachowania społeczne i koncentrację. Niedobór cynku- Cynk pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Wpływa na metabolizm neuroprzekaźników i kwasów tłuszczowych. Dzieci, które wykazywały niedobór cynku, po jego suplementacji były mniej impulsywne. Naturalne źródła cynku to: ostrygi, produkty zbożowe z pełnego przemiału, mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych.

  • Omega-3

    Potrzebne do prawidłowego rozwoju mózgu. Badania wykazały, że suplementacja kwasów Omega-3 poprawia koncentrację, zdolności uczenia się (w tym umiejętność czytania i mówienia) i ogranicza zaburzenia zachowania, W połączeniu z cynkiem i magnezem zmniejszały impulsywność, emocjonalne zachowania i problemy z koncentracją u dzieci z ADHD.

  • Witamina D

    Oprócz wielu korzyści zdrowotnych, witamina D pozytywnie wpływa na koncentrację i funkcjonowanie mózgu. Poprawia nastrój, sen i korzystnie wpływa na poziom energii dziecka.

  • Witamina B

    Naukowcy odkryli, że dzieci, które mają za niski poziom witaminy B6 częściej mają problemy z nauką i zachowaniem: są drażliwe, mają gorsze samopoczucie i kłopoty ze skupieniem. Z kolei niedobór witaminy B12 objawia się m.in. zmęczeniem, nadmierną nerwowością, problemami z pamięcią i depresję.

  • Żelazo

    Niedobór żelaza prowadzi do zaburzeń zachowania u dzieci (ospałość, pogorszenie interakcji społecznych i koncentracji). Żelazo poprawia nastrój, funkcje poznawcze i umiejętność skupienia się Żelazo występuje w mięsie i przetworach mięsnych, jajach. Doskonałym źródłem żelaza są również ciemnozielone warzywa, pamiętajmy jednak, że żelazo będzie lepiej przyswajalne w połączeniu z witaminą C.

  • Witamina C

    Codzienne spożycie dodatkowych dawek witaminy C oraz selenu może ochronić dzieci, pomagając w usunięciu metali ciężkich z ich organizmu

Czy oznacza to, że teraz powinnaś pobiec do apteki i wykupić dostępne tam suplementy witamin i składników odżywczych dla dzieci? Absolutnie nie! Nigdy nie powinnaś na własną rękę podawać dziecku witamin, bo ich nadmiar może być równie szkodliwy, co niedobór. Podstawa jej dostarczanie dziecku odpowiednich składników odżywczych w jedzeniu. Upewnij się więc, że w diecie twojego dziecka znajdą się m.in:

  • ryby (łosoś, tuńczyk, śledzie)

    bogate w kwasy Omega-3, żelazo, witaminy B12, B6, D

  • jajka

    kwasy Omega-3, witaminy B12, B6, D

  • olej lniany

    omega-3

  • orzechy

    omega-3, cynk

  • warzywa strączkowe

    żelazo

  • chude czerwone mięso

    żelazo, cynk

  • drób

    cynk, witamina B12, B6

Zapamiętajmy!

Porządne śniadanie to konieczność. Śniadanie powinna poprzedzać dobrze przespana noc. Indywidualne różnice można stwierdzić na podstawie obserwacji poziomu energii dziecka, kiedy rano siada do stołu. Uregulowanie czasu snu przez rodziców jest bardzo pomocne, tak samo jak uregulowanie nawyków żywieniowych (nie w formie wytycznych, ale jako wzorców , które zwiększają przewidywalność). Głowną częścią posiłków w/ g dietetyków powinny być produkty pełnoziarniste, z dodatkiem smacznych dań z naturalnych warzyw i owoców. Zupy, sałatki i pieczywo składają się na pełnoziarnisty posiłek. Ważne są rośliny strączkowe, ryby , orzechy, nasiona i woda. Niezwykłe istotne są regularne ćwiczenia fizyczne. Problem stanowią siedzący tryb życia, śmieciowe jedzenie, niedobór witamin i powszechne nadmierne spożycie cukru. Naturalne jedzenie, suplementy i ćwiczenia są jego rozwiązaniem. Składniki zawarte w produktach spożywczych mają zatem ogromny wpływ na zachowanie dzieci. To kolejny powód, dla którego warto z większą uwagą komponować jadłospis dla całej rodziny.

Co mogą zrobić nauczyciele?

Świadomość dotycząca żywienia dzieci i praktyczne zastosowanie wiedzy są najważniejszymi elementami w postępowaniu u dzieci. Będąc nauczycielami mamy ogromny wpływ na rozwój dziecka ale tez nie mały wpływ na rodziców. Zwiększenie świadomości rodziców pozwoli osiągnąć sukces. Uważam ze zespół ludzi -psychologów, pedagogów i nauczycieli – przebywających z dzieckiem i mających wpływ na jego psychikę, a także zdrowie, jest w stanie złagodzić objawy i pokonać trudności w zachowaniu dzieci. Każdy nauczyciel mając kontakt z rodzicami może w formie pogadanek, warsztatów, prelekcji wraz z ekspertem do spraw żywności i profilaktyki zdrowia przede wszystkim uświadamiać. Prowadzenie działalności profilaktycznej na rzecz zdrowia dzieci jest sprawa kluczową.

Współpraca ze środowiskiem

To nawiązanie kontaktu z dietetykiem lub specjalistą do spraw żywienia, który w rzetelny sposób przedstawi rodzicom właściwą dietę, wskazówki, wskaże produkty, dobierze suplementacje, podpowie jak przygotowywać posiłki.
Żródła:
  • badania z roku 2007 McCann i inni
  • Źródło doniesień naukowych:Rynek Zdrowia/ Polska Agencja Prasowa
  • Johnson M, Ostlund S, Fransson G, Kadesjö B, Gillberg C: Omega-3/omega-6 kwasy tłuszczowe dla nadpobudliwości psychoruchowej: randomizowane badanie kontrolowane placebo u dzieci i młodzieży. J Atten Psychiatry 2009, 12: 394-401 PubMed Abstract | Wydawnictwo Full Text
  • Sorgi PJ, Hallowell EM, Hutchins HL, Sears B: Wpływ na zasadzie otwartej badania pilotażowego z wysokiej dawki EPA / DHA koncentruje się fosfolipidów w osoczu i zachowania u dzieci z nadpobudliwości psychoruchowej. Nutr J 2007, 6: 16 PubMed Abstract | BioMed Central Full Text | PubMed Central Full Text
  • Mousain-Bosc M, Roche M, Rapin J, Bali JP: Magnez VitB6 spożycie zmniejsza nadpobudliwość nerwowy systemu u dzieci.
  • J Am Coll Nutr 2004, 23: 545-548.
  • Mousain-Bosc M, Roche M, Polge, Pradal-Prat D, Rapin J, Bali JP: Poprawa neurobehawioralnych zaburzeń u dzieci z dodatkiem magnezu-witaminy B6. I. Zaburzenia deficytu uwagi nadpobudliwość.
  • Magnes Res 2006, 1 : . 46-52 PubMed Abstract
  • Yorbik O, Ozdag MF, Olgun, Senol MG, Bek S, Akman S: Potencjalne skutki cynku na przetwarzaniu informacji w chłopców z nadpobudliwości.
  • Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2008, 32: 662-667 PubMed Abstract |Wydawnictwo Full Text
  • Rucklidge JJ, Johnstone J, Kaplan BJ: Nutrient podejścia suplementacja w leczeniu ADHD
  • Expert Rev Neurother 2009, 9: 461-76 PubMed Abstract | Wydawnictwo Full Text
  • Uçkardeş Y, Ozmert EN, Unal F, Yurdakök K: Wpływ suplementacji cynkiem na rodzica i wyniki zachowań nauczycieli ratingowych niskim poziomie społeczno-tureckich dzieci szkoły podstawowej.
  • Acta Paediatr 2009, 98: 731-736 PubMed Abstract | Wydawnictwo Full Text
  • DiGirolamo AM, Ramirez-Zea M: Rola cynku w matki i dziecka zdrowia psychicznego
  • Am J Clin Nutr 2009, 89: 940-945 Wydawnictwo Full Text
  • Konsultacja merytoryczna: Emilia Lorenc

Dodaj komentarz